-
1 булдыру
перех.1) создава́ть/созда́ть || созда́ниеэш шартлары булдыру — созда́ть усло́вия труда́
бакчаның матурлыгын бакчачы булдыра — красоту́ са́да создаёт садо́вник
2) приобрета́ть/приобрести́, обеспе́чивать, обеспе́чить (что-л.) || приобрете́ниекабинетка шкафлар булдыру — обеспе́чить кабине́т шкафа́ми
төзүчеләр өчен җылы эш киемнәре булдырырга — обечпе́чить строи́телей тёплой рабо́чей оде́ждой
3) стро́ить/постро́ить, сооружа́ть, сооруди́ть || строи́тельство, сооруже́ниемәктәп территориясендә спорт мәйданчыгы булдыру — на террито́рии шко́лы постро́ить спортплоща́дку
4) де́лать/сде́лать; осуществля́ть/осуществи́ть, исполня́ть/испо́лнить (желание, мечту, (что-л.) обещанное, планы и т. п.) || осуществле́ние, исполне́ниетеләгеңне булдыру — осуществи́ть жела́емое
әйткәнемне һичшиксез булдырачакмын — обе́щанное обяза́тельно вы́полню
5) мочь, уме́ть (что-то делать, изготовлять и т. п.)күлмәк текмәкче идем, булдыра алмадым — хоте́л сши́ть пла́тье, но не смог
бар нәрсәне дә булдыра ул — он всё мо́жет (уме́ет), он на все ру́ки ма́стер
6) прям.; перен. обзаводи́ться/обзавести́сь (кем, чем) заводи́ть/завести́, прибрета́ть/приобрести́, справля́ть, спра́вить || приобрете́ниеышанычлы дуслар булдыру — завести́ надёжных друзе́й
балаларга өс-баш булдыру — спра́вить де́тям оде́жду
бай библиотека булдыру — пробрести́ бога́тую библиоте́ку
7) добыва́ть/добы́ть, раздобыва́ть/раздобы́тькирәк кадәр акча булдыру — добы́ть необходи́мую су́мму де́нег
8) (успе́шно) гото́вить, приготовля́ть/пригото́витьаш булдыру — пригото́вить пи́щу
мунча булдыру — истопи́ть ба́ню
••булдырган да хатын, бөлдергән дә хатын! — погов. до́брая же́нщина дом сбережёт, плоха́я - рукаво́м разнесёт (букв. жена́ и создаёт, и разоря́ет)
-
2 булдыру
1. edinmek2. oldurmak -
3 булдыру
гл1. создавать, создать2. справляться, справиться, осуществлять, осуществить3. приобретать, приобрести; заводить, завести4. готовить, приготовить (для еды) -
4 булдыру
1. entstehen lassen; schaffen; erschaffen2. anschaffen; bekommen -
5 запас булдыру
-
6 могҗиза булдыру
твори́ть чудеса́ул - могҗиза булдырырлык кеше — он спосо́бен твори́ть чудеса́
-
7 нигез булдыру
-
8 edinmek
булдыру; ирешү; итенү; казану -
9 oldurmak
булдыру -
10 обзавестись
сов.; разг.( кем-чем) алу, булдыру; кирәк-яраклар алу, кирәк-яракны булдыру, кору -
11 завести
сов.1) ( кого-что) алып керү; илтеп ташлау3) ( что) (устроить) кору, булдыру, корып җибәрү, салу4) ( кого-что) булдыру; ( приобрести) алу5) ( что) урнаштыру, кертү6) ( что) башлап җибәрү7) ( что) бору, җибәрү, борып җибәрү, кабызу -
12 приобрести
-
13 выработать
сов.( что)1) ( изготовить) эшләп чыгару, җитештерү, эшләү2) ( обработать) эшкәртү3) ( добыть трудом) эшләп алу, эшләп табу4) ( создать) хәзерләү5) ( воспитать) тәрбияләп булдыру, тәрбияләү, булдыру6) горн. ( выбрать без остатка) эшкәртеп бетерү, алып бетерү, табып бетерү -
14 добыть
-
15 иммунизировать
сов.; несов.; мед.( кого-что) иммунизацияләү, иммунизация ясау, иммунитет булдыру -
16 обрасти
сов.1) (чем и без доп.) басу, җитү, каплау, үсеп каплау (каплану)обрасти мохом — мүк белән каплану, мүк басу
2) перен.; разг. ( чем) уратып алу, барлыкка килү3) перен.; разг. ( чем) булдыру, оештыру -
17 алшарт
сущ.1) предпосы́лка (материальная, духовная, историческая)алшартлар булдыру — создава́ть предпосы́лки
уңышның алшарты — предпосы́лки успе́ха
2) лог. посы́лка -
18 бәйләнеш
сущ.1) связь, взаимосвя́зь, конта́кткультура бәйләнешләре — культу́рные свя́зи
фән һәм производство бәйләнешләре — связь нау́ки и произво́дства
туганлык бәйләнешләре — ро́дственные свя́зи
2) связь, согласо́ванность (мыслей в изложении, речи)үзара бәйләнеше булмаган сүзләр — слова́, не име́ющие свя́зи ме́жду собо́й
3)а) связь, взаимосвя́зь, отноше́ние, обще́ние ( дружеское или деловое); сноше́ния (с кем, чем-л.)авыл белән бәйләнеш тоту — держа́ть связь с дере́вней
дуслык бәйләнешләрен өзү — прерва́ть дру́жеские отноше́ния
б) связь, любо́вная связь, любо́вные отноше́ния; сожи́тельствоегет белән кыз арасындагы бәйләнеш — любо́вная связь ме́жду де́вушкой и па́рнем
в) мн. свя́зиюгарыдагы бәйләнешләр — свя́зи в верха́х
әдәбият дөньясында бәйләнешләр булдыру — завести́ свя́зи в литерату́рном ми́ре
4) связь, сообще́ние (с кем-л.; чем-л.), сноше́ние (с кем-л.; чем-л.)күрше күзәтү пункты белән бәйләнеш ничек? — какова́ связь с сосе́дним наблюда́тельным пу́нктом?
бәйләнешнең бер генә юлы калды - телефон — оста́лось то́лько одно́ сре́дство сообще́ния - телефо́н
5) связь, отноше́ние, прича́стность, каса́тельствохатның эшкә турыдан-туры бәйләнеше бар — письмо́ име́ет прямо́е отноше́ние к де́лу
бу сүзнең сиңа бернинди дә бәйләнеше юк — э́то сло́во не име́ет никако́го отноше́ния к тебе́
•- бәйләнеше булган
- бәйләнешкә керү
- бәйләнештә булу -
19 булдырту
понуд. от булдыру -
20 даими
прил.1) постоя́нный, всегда́шний, ве́чный, повседне́вныйдаими сыйфат — постоя́нное ка́чество
даими эшләр — всегда́шние дела́
даими күнегүләр — повседне́вные трениро́вки (упражне́ния)
даими бәхәсләр — ве́чные (всегда́шние) спо́ры
2) постоя́нный, неизме́нный, раз и навсегда́ устано́вленныйдаими кагыйдә — неизме́нное (постоя́нное) пра́вило
даими кадрлар булдыру — созда́ть постоя́нные ка́дры
даими куркыныч — постоя́нная угро́за
3) системати́ческий, методи́ческийдаими тәрбия эшләре — системати́ческие воспита́тельные рабо́ты
даими атып тору — методи́чный обстре́л
4) ка́дровый, регуля́рныйзаводның даими эшчеләре — ка́дровые рабо́чие заво́да
даими армия — регуля́рная а́рмия
•- даими капитал
- даими кыр
- даими магнит
- даими рәвештә
См. также в других словарях:
булдыру — 1. Барлыкка китерү, ясау, эшләү. Тормышка ашыру, үтәү (теләкне һ. б. ш.) 2. Берәр нәрсәне эшләргә көч сәләт җитү; эшли алу 3. Өлгертү (аш суны, мунчаны һ. б.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җитештерү — 1. Җәмгыять яшәеше өчен кирәк булган матди байлыкларны тудыру, продукция, товар эшләп чыгару 2. Нәр. б. җитәрлек күләмдә әзерләү, ясап бирү. Булдыру, әзерләү (ашамлык тур.) 3. Үстерү; үстереп өлгертү (ашлык, яшелчә, җиләк җимеш тур.) 4. күч.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җыю — I. 1. Кеше яки хайваннарны төрле урыннардан бер җиргә китерү, туплау. Чәчелеп яткан яки таралып урнашкан нәрсәләрне чүпләп җыйнау, бер савытка тутыру. Җыену, алып китү өчен әйберләрне җыйнау 2. Әкренләп, берәмләп туплау, булдыру һәм күбәйтү.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
килештерү — I. 1. Ризалату, нин. б. фикергә күндерү 2. Дуслаштыру, татуландыру. II. КИЛЕШТЕРҮ – 1. Бик килешле итеп, яхшы итеп эшләү, әйтү, урынлы әйтү, булдыру 2. Нәр. б. формасын китерү, кыяфәтен булдыру 3. Ошату, ярату, хуп күрү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
оештыру — (ОЕШТЫРЫЛУ) – 1. Иҗтимагый характердагы берәр оешма булдыру, төзү, шуңа нигез салу 2. Төрле чаралар белән булдыру, гамәлгә кертү. Күмәк рәвештә нәр. б. ясау, үткәрү. күч. Нәр. б. хәстәрләү, әзерләү сый оештырырга булды 3. Туплау, берләштерү; нин … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туплау — I. ф. 1. Төрле җиргә таралган, сибелгән яки урнашкан нәрсәләрне бур урынга, бер тирәгә җыю 2. Әкренләп, аз азлап, берәмләп җыеп, үзендә булдыру. Төрле чыганаклардан нин. б. сүз, хәбәр һ. б. ш. ны алу, җыю 3. Кешеләрне берәр кеше яки оешма… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аеру — 1. Бөтенне яки тоташ нәрсәне ике яки берничә кисәккә, өлешкә бүлү, ике яки берничә итү 2. Ике яки берничә нәрсә арасында чик булдыру; әйберләрне бүлеп кую. Төркем булып бергә торган әйберләр яки кешеләр арасыннан юл яру, як якка тайпылдырып, ачык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аралау — 1. Җыелып торган кешеләрне яки тыгыз булып утырган нәрсәләрне як якка этәреп юл ачу, ара (1) булдыру 2. Сугышып яки бәхәсләшеп торучыларны аеру. Сугышучылар арасыннан берсен аерып алу, коткару. Нин. б. хәлдән йолып алып калу. Яклау, кимсетергә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
арттыру — 1. Нәр. б. сан, күләм, көч, тизлек һ. б. ш. яктан артык итү, өстәү, күбәйтү 2. Берәр хәлне, вакыйганы сөйләгәндә (язганда) үзеңнән өстәп, күпертеп сөйләү (язу). Билгеле бер чиктән, чамадан читкә чыгу 3. Нәрсәдән дә булса өлеш чыгару, үзеңә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ачу — I. ф. 1. Нәр. б. капкачын, каплаган нәрсәсен күтәреп яки читкә алып, этәреп эчен карарга, әйбер алырга мөмкинлек булдыру. Ябылган, пичәтләнгән нәрсәләрнең капкачын, бөкесен һ. б. ш. алу 2. (Ишек, капка һ. б. ш. ны) як якка яки читкә этәреп,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әвәләү — диал. 1. Нәрсәнең дә булса эчендә яки өстендә әйләндерә әйләндерә тәгәрәтү 2. Нәр. б. кул белән арлы бирле йөртеп, оештырып йомры яки башка формага китерү. Йоннан, мамыктан, һ. б. тәгәрәтеп, угалап берәр нәрсә эшләү; басу бер пар киез итек әвәләп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
